Gelişmiş demokrasilerde seçmen parti tüzüğü ve programına bakarak tercihini yapıyor.
Gelin görün ki…
Bizim kendimize özgü demokrasimizde seçmen eğilimleri siyasi partilerin liderlerine göre belirleniyor.
Zaten…
Seçimleri de partiler değil liderler alıyor, ya da kaybediyor.
Nedeni de ortada…
Toplum geleneğimizde tebaa anlayışı var ve yüzyıllar boyu padişah tarafından yönetilmiş bir milletin bireyleri olarak, partiye bakarak karar vermek yerine lidere göre karar vermeyi tercih etme alışkanlığını sürdürüyoruz.
Öyle olunca da doğal olarak siyasetin ölçüleri değişiyor.
Dahası…
Gelişmiş demokrasilerde rastlanmayan bir soru bizim kamuoyu araştırmalarımızın en önemli parçası haline geliyor.
Bir Bursa firması olarak Türkiye genelinde yaptığı araştırmalarla ses getiren ve herkes tarafından kabul edilen Selçuk Köylüoğlu yönetimindeki Sinerji Araştırma’nın 24 Ocak-8 Şubat tarihleri arasında yaptığı son kamuoyu araştırmasında da bu soru özel olarak ele alındı ve yine özel olarak yorumlandı.
Araştırma iki aşamalı olarak yapıldı.
İlk aşamada…
Meclis’te Grubu bulunan siyasi partilerin liderlerine yönelik seçmen memnuniyeti araştırması yapıldı.
İkinci aşamada ise tüm siyasi parti liderlerinden beğeni soruldu.
••••••••••
İlk sorudan çıkan sonuçlar çok ilginç.
Recep Tayyip Erdoğan’dan yüzde 40.8 memnun, yüzde 12.9 ne memnun ne değil, yüzde 46.3 memnun değil.
Devlet Bahçeli’den yüzde 19.4 memnun, yüzde 17 ne memnun ne değil, yüzde 63.6 memnun değil.
Deniz Baykal’dan yüzde 19.3 memnun, yüzde 11.9 ne memnun ne değil, yüzde 68.8 memnun değil.
Sıralamada…
Bahçeli’nin Baykal’ın üstüne çıkması ilk önemli tespit.
Bununla birlikte…
Araştırmada, liderlerin performansı Ağustos 2009’dan itibaren ayrı ayrı değerlendirilmiş.
Buna göre…
Recep Tayyip Erdoğan’dan memnuniyet Ağustos 2009’da 53.7 iken, Eylül’de 50’ye, Ekim’de 44.3’e, Kasım’da 38.7’ye inmiş. Daha sonra yeniden yükselişe geçen Erdoğan’dan memnuniyet Aralık’ta 40.6, Ocak 2010’da ise 40.8 olmuş.
Devlet Bahçeli’den memnuniyet Ağustos 2009’da 29.7 iken, Eylül’de 28.6, Ekim’de 27.1, Kasım’da 14 olmuş. Aralık’ta 18’e çıkan performans, Ocak 2010’da yüzde 19.4 olarak gerçekleşmiş.
Deniz Baykal’dan memnuniyet Ağustos 2009’da 25.5 iken, Eylül’de 23.9, Ekim’de 23.1, Kasım’da 14.8 olmuş. Baykal de memnuniyet performansında Aralık ayında yükselişe geçip 18.7’ye çıkmış, Ocak 2010’u ise 19.3 ile tamamlamış.
Bu tablo da…
Kasım ayında tüm liderlerin en düşük seviyeye indiğini göstermesi bakımından çarpıcı.
Liderlerin memnuniyet ölçümlerine dayalı performans araştırmasında ise ayrıntılı sonuçlara bakıldığında şu tablolar çıkıyor.
Görüşülen kişilerin yüzde 41’i AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın genel performansından memnuniyetini dile getirirken yüzde 46’sı memnuniyetsizliğini belirtmiş.
Ayrıca…
Erdoğan’ın Ocak 2010 siyasi performansından çok memnun olanların oranının yüzde 22, biraz memnun olanların oranının ise %19 olduğu görülüyor. Erdoğan’ın performansından hiç memnun olmayanların oranı yüzde 39, pek memnun olmayanların oranı ise yüzde 7.
CHP Genel Başkanı Deniz Baykal’ın performansından memnuniyete gelince…
Görüşülen kişilerin yüzde 19’u Baykal’ın genel performansından memnuniyetini dile getirirken yüzde 68’i ise memnuniyetsizliğini belirtmiş.
Baykal’ın Ocak 2010 siyasi performansından çok memnun olanların oranının yüzde 9, biraz memnun olanların oranının ise yüzde 10 olduğu görülüyor.
Buna karşılık CHP Genel Başkanı Deniz Baykal’ın performansından hiç memnun olmayanların oranı yüzde 59, pek memnun olmayanların oranı ise yüzde 9.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin performansından memnuniyete gelince…
Ankete katılanların yüzde 19’u Bahçeli’nin genel performansından memnuniyetini dile getirirken yüzde 64’ü ise memnuniyetsizliğini belirtmiş.
Bahçeli’nin Ocak 2010’daki siyasi performansından çok memnun olanların oranı yüzde 7, biraz memnun olanların oranı yüzde 12.
Bahçeli’nin performansından hiç memnun olmayanların oranı yüzde 54, pek memnun olmayanların oranı ise yüzde 9 çıkmış.
Bir ayrıntı daha…
Sinerji’nin araştırmasında, Türkiye’yi Batı, Orta ve Doğu olarak üç bölgeye ayırarak da liderlerin memnuniyet performansı ölçülmüş.
Buna göre…
Batı’da Recep Tayyip Erdoğan yüzde 32.3 ile birinci, Deniz Baykal yüzde 22.1 ile ikinci, Devlet Bahçeli ise yüzde 21 ile üçüncü.
Orta’da Recep Tayyip Erdoğan yüzde 46.2 ile birinci, Devlet Bahçeli yüzde 22.1 ile ikinci, Deniz Baykal yüzde 20.1 ile üçüncü.
Doğu’da ise, Recep Tayyip Erdoğan yüzde 54.6 ile yine birinci, Deniz Baykal yüzde 10.9 ile ikinci, Devlet Bahçeli de yüzde 10.6 ile üçüncü olmuş.
Yani…
Erdoğan üç bölgede de ilk sırayı alırken Baykal iki bölgede ikinci, Orta’da üçüncü, Bahçeli ise Orta’da ikinci olurken Batı ve Doğu’da üçüncü olmuş.
••••••••••
Araştırmanın ikinci bölümünde bu kez tüm siyasi liderler için beğeni testi uygulanmış.
Buradan da liderlerin beğenilme oranlarını gösteren bir başka çarpıcı sonuç çıkmış:
Recep Tayyip Erdoğan yüzde 39.2
Mustafa Sarıgül yüzde 36.5
Deniz Baykal yüzde 17.4
Abdüllatif Şener yüzde 17.2
Devlet Bahçeli yüzde 16.7
Numan Kurtulmuş yüzde 11.5
Hüsamettin Cindoruk yüzde 8.9
Tuncay Özkan yüzde 5.7
Burada da…
Henüz partisini kurmamasına karşın Sarıgül’ün beğenilen lider olarak Erdoğan’a yetişmesi önem taşıyor.
Hatta…
Trendini bu şekilde sürdürmesi halinde, Türkiye Değişim Hareketi’ni de ilk seçimde Meclis’e sokabileceği izlenimi veriyor.
Ama…
Bu süreçleri görebilmek için öncelikle seçim dönemini yaşamak gerekiyor.
Bu noktada…
Sarıgül’le ilgili bölgelere dayalı ayrıntı tablosunu incelediğimizde şunu görüyoruz:
Mustafa Sarıgül en beğenilen liderler sıralamasında Türkiye’nin Batı’sında yüzde 38 ile birinci, Orta’sında yüzde 39, Doğu’sunda ise yüzde 29 ile ikinci sırada bulunuyor
Türkiye’nin Orta’sında kendi en yüksek beğeni oranına ulaşan Sarıgül, buna karşın yüzde 42 beğeni oranına sahip Recep Tayyip Erdoğan’ın arkasından ikinci sırada kalıyor. Erdoğan’ı beğenenlerin oranı Türkiye’nin Doğu’sunda yüzde 52.
