Meydanlara baktığımızda… 15 Temmuz’da halkın sokağa çıkarak yazdığı demokrasi destanı görüyoruz. Bu tablo gerçekten de dünyada bir ilk oldu.
Bununla birlikte…
Sokaktaki heyecanın dinmesinden sonraki gelişmeler, halkın sokağa çıkmasına neden olan tablodaki senaryoları da yeni yeni ortaya çıkarıyor.
Nitekim…
15 Temmuz’un nedeni sorgulamaları yapılırken, o gecenin senaryosu için de farklı yorumlar yapılıyor.
İşte…
O yorumlar arasında en çarpıcı olanını Türkiye’nin görüşlerine önem verdiği bir Siyaset Sosyoloğu olan Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Yaşar Sarıbay yaptı.
Dedi ki:
“15 Temmuz gerçek bir milattır, siyasi bir travmadır. Çünkü, belli bir örgütün aracılığıyla Türkiye’nin uluslararası koalisyonla sınanmasıdır.”
Şunun altını çizdi:
“15 Temmuz darbe girişimi, sahada bir denemedir.”
Ardından…
“Sınanmanın boyutu büyük” dedi ve iki noktaya ışık tuttu:
Bir…
“Bu hareketi ve planlamayı bir kişinin yapabilmesi mümkün değil. Söz konusu örgütün denetimindeki para 185 milyar Dolar. Bir kişinin böyle bir parayı işletip döndürmesi mümkün değil.”
İki…
“Ortadoğu’da, yani savaş coğrafyasında böyle bir hareketin uluslararası hakim güçlerden işaret almadan, destek bulmadan vuku bulması mantığa uygun değil.”
Sonra da…
Siyasi toplumbilimci gözüyle 15 Temmuz gecesine farklı bir açıdan baktı:
“15 Temmuz gecesi halkın sokaklara çıkıp tankların önüne geçmesi, darbeye alkış tutanların azınlıkta kaldıkları gerçeğini unutturmamalı.”
Şunu vurguladı:
“Oysa istenen, alkışlayanların da aynı anda sokağa çıkmasıydı.”
Devam etti:
“Eğer darbeye karşı olanlarla alkışlayanlar aynı anda sokağa çıksaydı, iç savaşın başlangıcı olacaktı. Kurgu buydu.”
O kurguyu da açtı:
“Ondan sonra da iç savaşı önlemek adına ülke ele geçirilecekti.”
O plana ilişkin düşüncesi şu:
“Eğer uluslararası koalisyonun istediği ve beklediği gibi davranmıyorsanız, beklentilerine cevap veremiyorsanız sonu bu. Menderes’te de, belli ölçüde Demirel’de de böyle oldu.”
15 Temmuz’u, “Türkiye üstüne oyunların başka bir versiyonu” kabul eden Prof. Dr. Ali Yaşar Sarıbay, o gece nereden döndüğümüzü şöyle dile getirdi:
“Bir kışkırtmayla iç savaş noktasına getirip, bunu önleme kılıfı altında Türkiye’ye deli gömleği giydirme gibi bir hedef içeriyordu.”
Şunu da ekledi:
“Aynı zamanda bu bir denemeydi. Neyin nereye kadar yapılabileceğini görmek içindi.”
