Geçmişten bugüne popülerliği giderek artan video oyunları, günümüzde artık bir çoğumuzun hayatının parçası haline geldi. Öyle ki 2023 yılı itibariyle dünyadaki oyuncu sayısı 3,2 milyarı aştı. Bu sebeple video oyunları, nörobiyolojinin de gündemine gelerek araştırma konusu oldu. Düzenli olarak oyun oynamanın insan beyninde nöroplastisiteye yani yapısal bir değişikliğe sebep olduğu araştırmalar sonucunda tartışılmaya başlandı.
Video Oyunu Oynamanın Nöroplastik Etkileri
Nöroplastisitenin insan beynine etkileri olumlu olabileceği gibi olumsuz etkileri de olduğu düşünülüyor. Örneğin savaş oyunlarının, oyuncunun sosyal becerilerini zayıflattığı düşünülürken, stratejik oyunların Alzheimer ve demans gibi hastalıkları önlediği düşünülüyor. Bununla ilgili yapılan bir araştırmada, savaş oyunu oynayan kişilerde beynin hafıza ve yön bulmadan sorumlu olan hipokampüsteki gri madde miktarının azaldığı görülmüştür. Ancak video oyunu oynamanın aynı zamanda dikkati, görsel, uzaysal ve motor becerileri iyileştirdiği de ortaya konmuştur. 65-80 yaş bireylerde yapılan bir araştırmada ise, oyun oynayan kişilerin bilişsel fonksiyonların arttığı görülmüştür. Video oyunları, bu olumlu etkileri sayesinde eğitim alanında da hayatımıza girmeyi başardı. Dil öğrenme oyunları, matematik, fen gibi okul dersleri için oyunlar ve hatta okul öncesi çocuklar için bile eğitici video oyunları günümüzde sıkça kullanılmaktadır.
Çevrimiçi Kumarhane Oyunları ve İnsan Beyni
Çevrimiçi kumar oyunları, diğer oyun türleri gibi, insan beyni ve vücudu üzerinde değişken etkilere sahip olabilir. Kumarın iyi bilinen riskleri ve olası olumsuz sonuçlarına rağmen, birçok çalışma, ılımlı oynandığında oyunların belirli olumlu yönlerine işaret eder. Örneğin, renkli ve etkileyici oynanışı ile popüler oyun https://sweet-bonanza-sitesi.com/, bu olumlu etkilerin birçoğunu örnekleyebilir. İşte çevrimiçi kumar oyunlarıyla, Sweet Bonanza’da oynamak dahil, ilişkilendirilebilecek birkaç olumlu etki:
Bilişsel işlevlerin iyileştirilmesi: strateji ve karar verme gerektiren oyunlar, Sweet Bonanza gibi, beyin aktivitesini teşvik edebilir, dikkat konsantrasyonu, analitik düşünme yeteneği ve karar verme gibi bilişsel işlevleri iyileştirebilir. Sembolleri eşleştirme ve çarpan etkilerini anlama gibi oyun mekanikleri, oyuncuları stratejik düşünmeye teşvik eder.
Hafıza eğitimi: çeşitli semboller ve bonus özellikleri içeren bazı kumar oyunları, özellikle Sweet Bonanza gibi oyunlar, kısa ve uzun vadeli hafızayı iyileştirebilir. Oyuncuların her sembolün önemini ve bonus turlarını tetikleme yollarını hatırlaması gerekiyor, bu da hafıza becerilerini geliştirir.
Stres rahatlama: Sweet Bonanza gibi çevrimiçi kumar oyunları, bazı insanlar için bir rahatlama ve boş zaman formu olarak hizmet edebilir, stres seviyelerini azaltmaya ve genel ruh halini ve iyiliği iyileştirebilecek mutluluk hormonları olan endorfinleri üretmeye yardımcı olabilir. Oyunun canlı grafikleri ve neşeli müziği, eğlenceli ve keyifli bir deneyime katkıda bulunur.
Sosyal etkileşim: çevrimiçi oyunlar sanal bir alanda gerçekleşse de, sohbetler ve çevrimiçi turnuvalar aracılığıyla diğer oyuncularla iletişim için bir platform sağlayarak sosyal etkileşimi kolaylaştırabilir. Sweet Bonanza’nın topluluk yönleri, yüksek puanları ve stratejileri paylaşmak gibi, yalnızlık duygularını azaltmaya ve sosyal becerileri geliştirmeye yardımcı olabilir.
Tepki ve koordinasyonun iyileştirilmesi: Sweet Bonanza, aksiyon dolu oyunların gerektirdiği hızlı tepkileri gerektirmese de, oyuncuları oyunun değişen unsurlarına dikkatli ve duyarlı olmaya teşvik eder, bu da zamanla koordinasyon ve tepki becerilerinin gelişimine katkıda bulunur.
Sweet Bonanza’nın tartışmaya dahil edilmesi, sorumlu ve ölçülü bir şekilde oynandığında, belirli çevrimiçi kumar oyunlarının oyunun potansiyel yararlarını nasıl somutlaştırabileceğini vurgular.
Video Oyunu Oynamanın Yararları
Video oyunları hakkında yapılan bir diğer çalışma ise oyuncuların dikkat ve karar verme yeteneklerine olan etkilerini ortaya koymuştur. Özellikle hızlı tempolu video oyunları oynayan kişilerin yaptıkları işlerde detayları gözden kaçırmadıkları görülmüştür. Video oyunları sürekli ve hızla değişen uyaranlar içeriyor ve bu hızlı uyaranlara tepki vermek gerekiyor. Bu sebeple video oyunu oynayanların verdikleri tepki süresi, oynamayanlara kısayla daha kısadır. Video oyunlarının sosyal açıdan da bazı faydaları vardır. Video oyunlarında kişinin gösterdiği tavır çoğunlukla gerçek dünyadaki sosyal davranışlarıyla ilişkilidir. Bu sebeple grupla oynanan oyunlarda aynı takımda oynayan üyeler arasında yardımlaşma ve destek davranışı kişinin sosyal becerilerinin gelişmesini sağlıyor.
Sanal Gerçeklik Oyunları (VR)
Oyunlar hakkında tartışmalar sürerken, video oyunları hızla gelişmeye devam ederek sanal gerçeklik olarak hayatımıza girmeye başladı. Sanal gerçekliğin tıpta görüntüleme ve tedavi amaçlı kullanımı çalışmalarının yanı sıra insan beyninde nörobiyolojik olarak ne gibi değişikliklere yol açacağı endişe verici ve merak konusudur.
Oyunlar hakkında bir diğer tartışma, oyunların özellikle bağımlı ve savunmasız bireyleri hedefleyecek şekilde tasarlanmasıdır. Ancak oyun tasarımının etik değerleri tartışılırken oyunun faydaları ve zararları arasındaki dengeyi sağlamanın zorluğu da unutulmamalıdır.
Özetleyecek olursak video oyunlarının:
- Hipokampüste gri madde azalması,
- Dopamin hassasiyetinde azalma,
- Beyinin çeşitli bölgelerinde hacim değişimi
- Bilişsel fonksiyonları artırma
- Tepki süresini kısaltma
- Detaylara odaklanma
Gibi hem olumlu hem olumsuz etkileri bulunmaktadır. Video oyunlarının insan beynine uzun vadeli etkilerini anlamak için daha fazla nörobiyolojik çalışmaya ihtiyaç vardır. Dünya nüfusunun %40’ını oluşturan oyuncu popülasyonu düşünüldüğünde bu çalışmalara verilen önemin artması gerekmektedir.
