Eurovision Şarkı Yarışması’nı kazanan Azerbaycan ekibinin finalde sahneye Azerbaycan ve Türk bayrakları ile çıkmasına, “Bursa’daki Ermenistan maçında yaşanan Azerbaycan bayrağı krizinin rövanşı” yorumları yapıldı.
Bunun üzerine…
Bursa siyaset ve sosyal camiasının bilinen isimlerinden olan Azerbaycan Kültür Derneği Bursa Şubesi Başkanı Handan Askeran Ton yarışmayı kazanan Azeri sanatçılar Nigar ve Eldar’a mektup gönderdi.
Mektubunda…
Mutluluğunu dile getiren Ton, 1990’da Sovyet Ordusu’nun Bakü katliamı sonrası Bursa’da üretilen Azerbaycan bayraklarını ve Ermenistan maçında Bursa’da her yere Azerbaycan bayrağı asıldığını anlatıyor.
İşte Ton’un her satırında çok özel mesajlar içeren mektubu:
Sevgili Nigar ve Eldar.
Başarınızla ülkenize, ülkemize ve tüm Türk ellerine yaşattığınız mutluluk için sizi sevgiyle kucaklıyor ve kutluyorum.
Uluslararası bir yarışmanın birincisi olarak sahneye Türkiye ve Azerbaycan bayraklarıyla çıkmanız ise binlerce yıl öncesine dayanan mensubiyet bilincinin yarattığı ortak duygunun bugüne dek sergilenmiş ve hatıralarımızda özel yer tutan örneklerinden biri olarak yer alacaktır.
Türkiye ve Azerbaycan halklarının duygusal derinliğini kimi zaman unutan yöneticilerimizin yaklaşım ve kararları ya da uluslararası diplomasinin plan ve programları her zaman bu duygu derinliğinin, çıkarsız sevginin önünde başarısızlığa uğramıştır ve uğrayacaktır.
Eurovision finalini takiben Türkiye’de şazılı ve görsel medyada ve internet ortamında yer alan haber ve yorumlar içinde özellikle Ermenistan-Türkiye maçında yaşanan bayrak krizinin gündeme taşınarak adeta rövanş mantığıyla değerlendirilmesinin Anadolu Türklüğüne, özellikle Bursa halkına haksızlık olduğu inancı içinde bu açıklamayı paylaşma gereği duydum.
Bursa tekstil camiası 20 Ocak 1990 (Sovyet Ordusu’nun Bakü’de yarattığı katliam) tarihinden başlayarak, Karabağ’ın Ermeniler tarafından işgali sürecinde atölyelerde sabahlara kadar yapılan Azerbaycan bayraklarını özel ulaşım araçlarıyla yurdun dört bir yanına ulaştırmayı ve milyonlarca kişinin katılımıyla yapılan protesto gösterilerine bu bayraklarla katkı sağlamayı milli bir görev olarak üstlenmiştir.
Yine Ermenistan-Türkiye maçında Bursa halkı evlerine, iş yerlerine astıkları Azerbaycan bayraklarıyla siyasi iradenin talihsiz kararına en anlamlı cevabı vermiştir.
Tıpkı aynı olaş çerçevesinde Azerbaycan Türk Şehitliği’nde yine siyasi iradenin uygulamaya kalktığı karara karşı Bakü’de halkın direnciyle karşılaması gibi…
1949 yılından bu yana Azerbaycan ve Türkiye kardeşliğinin hizmetinde olan Azerbaycan Kültür Derneği Genel Merkezi ve Şubeleri bu ilişkileri gündelik olayların ve gelişmelerin sığ anlayışı içinde değil, yukarıda işaret ettiğim gibi, binlerce yılın oluşturduğu ortak duygu ve ortak tarihin yarattığı hatıralarla değerlendirmeyi milli bir görev saymıştır.
İşte bu nedenle inanıyorum ki Eurovision Şarkı Yarışması’nın birincisi Sevgili Nigar’ın elinde gururla taşıdığı bayrakta ninesinin Anadolu Türkü’nün milli mücadelesine destek vermek için elinden alyansını, kolundan bileziğini çıkarıp yolladığı yılların hatırası vardı.
Eldar’ın elinde taşıdığı Azerbaycan Bayrağı’nda 1918 yılında Bakü’ye yardım için giden Türk-İslam Ordusu’nun kardeşleri için şehit olan kahraman Mehmetçiğin hatırası vardı.
28 Mayıs 1918’de Azerbaycan Cumhuriyeti’ni kuran ve “Bir kere yükselen bayrak bir daha inmez” sözleriyle tarihe kayıt düşen Mehmet Emin Resulzade, 70 yıl süren Sovyet işgalinde yanından ayırmadığı üç renkli Azerbaycan Bayrağı’nı Türkiye’de Anadolu halkı ile birlikte umutla nasıl koruduysa, Azerbaycan Bağımsızlık Hareketi’nin büyük lideri Ebulfez Elçibey’in naaşına serilen Türk Bayrağı da yıllar kabri üstünde Azerbaycan Halkı tarafından aynı özenle korunmaktadır.
Azerbaycan’ın 56. Eurovision Şarkı Yarışması’nda kazandığı başarıyı, Türkiye-Azerbaycan bayraklarını birlikte taşıyarak dünyaya verdiği mesajın köklerini ve anlamını kavrayacağımız binlerce örnekten biri olarak gelecek kuşaklara aktarmamız ve bu tarz duyarlılıkları kıyaslama ya da misilleme gibi haksız ve yararsız yaklaşımlardan sakınarak gururla paylaşmamız dileğiyle bir kez daha kutluyorum.
Handan Askeran Ton
Azerbaycan Kültür Derneği Bursa Şubesi Başkanı