Daha birkaç yıl öncesine kadar Bursa’nın gündeminde, Keles’in Kozağacı bölgesindeki 6 köyün kaldırılmasıyla toprak altında kalan kömürlerin çıkarılması ve bu kömürlerin elektrik enerjisine dönüştürülmesi için de termik santral kurulması vardı.
Oysa…
Yoksulluğun en acımasız yüzünü görerek yaşayan Kozağacı bölgesinin köylüleri, kendi kaderlerini değiştirmek için harekete geçmişler ve bilinçli bir çalışmayla topraklarına kiraz ağaçları dikmişlerdi.
O nedenle…
Bölge artık Kiraz Vadisi olarak anılıyordu.
Ne var ki…
Elindeki envanter yıllar önce hazırlandığı için devletin yöredeki bu değişimden haberi yoktu. O nedenle de Ankara’da masa başında verilen kararla, Kozağacı bölgesindeki 6 köyün boşaltılıp yeraltındaki kömürün çıkarılmasına karar verilmişti. O kömürler aynı yere kurulacak termik santralla da elektrik enerjisine dönüşecekti.
İşte…
Bu karara ve topraklarına kurulacak termik santrala tek yürek karşı çıkan Kozağacı köylüleri çok ciddi eylemler yaptılar. O eylemlere Bursa merkezden başta çevre dernekleri olmak üzere sivil toplum örgütleri destek verdi.
Yöreyi iye bilen siyasi otorite konumundaki Faruk Çelik’in araya girmesiyle de sorun çözüldü, devlet kömürü çıkarıp santral kurmaktan vazgeçti.
Çünkü…
Köylülerin çabasıyla bölgeyi saran kiraz bahçelerinin ekonomik getirisi, kömürün çıkarılıp elektrik üretilmesinin sağlayacağı ekonomik getiriden fazlaydı.
Son yılların en büyük ve sonuç ilk çevre direnişinin mimarı olan Aydın Yaldız’la o zamandan beri sık sık konuşuyoruz. Her konuşmamızda heyecanının biraz daha arttığını görüyoruz.
Onlar direndiler ve topraklarını korudular.
Ama…
İşi de orada bırakmadılar. Her geçen gün yeni bir şeyler yaparak dağ bölgesinin kalkınmasına model oluşturacak adımlar atıyorlar.
Ağırlığı da kiraz üretimine veriyorlar.
Aydın Yaldız kararlarını anlatırken heyecanını hiç gizlemeden hedeflerini şöyle açıkladı:
“Büyük direnişin ardından, bu dağlık arazide kendi alın terimizle başardığımız kiraz yetiştiriciliğinde marka olma yönünde çalışıyoruz. Bu konuda çok iddialıyız: Bursa’yı bu kirazla tüm dünyaya tanıtacağız.”
Şunu da kıvanarak söylüyor:
“Kiraz elbette her yerde yetişebilir. Ancak, coğrafi özellikler ve toprak yapısı nedeniyle olsa gerek, bizim kirazımızın kalitesi bir başka. En önemlisi, bizim kirazımız çok dayanıklı. Bunu da ihracatçı firmaların Kozağacı kirazına gösterdiği ilgiden anlıyoruz.”
Şunu da gururla ekliyor:
“Alara firması her yıl kirazlar üzerinde ilaç kalıntı testi yapıyor. Bizim kirazlarımız sıfır kalıntı çıktı. Bu da bizim ileriye yönelik hedeflerimizi büyütmede umutlandırdı.”
Kiraz üretiminde marka olmayı kesin hedef haline getiren Kozağacı bölgesinde ekonomik kalkınmanın yanında sosyal gelişim için atılan temel niteliğinde adımlar da var.
Örneğin…
Çok kısa bir süre önce Kozağacı bölgesindeki köyleri kapsayacak şekilde Kozader adıyla bir dernek kuruldu. Yöre insanının eğitiminden sosyal gereksinimlerinin karşılanmasına kadar her sorunu çözmeyi ve insanlara yardımcı olmayı hedefleyen derneğin bir de büyük özelliği var:
Bursa’nın, belki de Türkiye’nin ilk çevreci köy derneği olması.
Dernek ilk etkinliğini geçtiğimiz Pazar günü 1. Kiraz Festivali’ni düzenleyerek gerçekleştirdi. İleriki yıllarda kapsamı genişletilecek olan festival, Kocayayla’dan sonra Keles yöresinin en kapsamlı şöleni olacak.
Ayrıca…
Keles’e gitmeye gerek duymadan, doğrudan köyden kente taşımacılık başlatıldı. Kozağacı bölgesi köylerinden Durak Köyü merkez olmak üzere, kalkan araçlar Bursa’da Batı Garajı’na geliyorlar.
Üstelik…
Kozağacı köylüleri klimalı ve televizyonlu araçlarla yolculuk yapıyorlar.
Bu arada…
Bölgenin artık bir de internet sitesi oldu. İnternette www.kozagaci.net adresinden yayın yapan site her gün güncelleniyor ve yöreyle ilgili her şeyin haberini veriyor.
Kısacası…
Yıllarca unutulan, ihmal edilen, “kuş uçmaz, kervan geçmez yer” bilinen, o nedenle de sağlıklı bir ulaşımı bile olmayan Kozağacı bölgesindeki 6 köyün insanları el ele verip tek vücut oldular ve zoru başarıp ekonomik ve sosyal kalkınma anlamında resmen dağ ihtilali yaptılar.
Zaten…
Aydın Yaldız’la her konuşmamızda bizi heyecanlandıran da bu oluyor.